Rondom aflammeren

Alle benodigdheden voor aflammeren van schapen

Of u nu een hobby schapenhouder bent of een kudde van formaat heeft, iedere schapenhouder wil dat ooi en lam gezond zijn. Op deze pagina vindt u de belangrijkste maatregelen die u kunt nemen tegen veelvoorkomende problemen tijdens het einde van de dracht, rondom het aflammeren en in de eerste levensdagen van het lam.

Voeding van het ooi tegen einde dracht

Waarschijnlijk heeft u de schapen nog in het land en staat daar behoorlijk veel gras. Die flinke laag wol zal de dieren wel beschermen tegen weer en wind, maar ook een schaap krijgt wel eens genoeg van de regen en gaat daardoor minder eten. Is het weer erg slecht, begin dan op tijd met het bijvoeren van de dieren om slepende melkziekte (een energie tekort) te voorkomen.

Preventie slepende melkziekte

Er is een verschil tussen melkziekte (calciumtekort) en slepende melkziekte (energietekort). Slepende melkziekte zorgt ervoor dat ooien versuft raken, minder vreten, niet meer herkauwen en uiteindelijk gaan trillen en niet meer willen lopen. Dit is het gevolg van te snelle verbranding van vetreserves, waardoor de lever overbelast raakt.

Welke dieren lopen het meeste risico?

• Te dikke ooien in het laatste stadium van de dracht.
• Ooien met een meerlingdracht.
• Ooien die door bijvoorbeeld ziekte of kreupelheid te weinig vreten.

Zo kunt u slepende melkziekte voorkomen

• Begin 6 weken voor de verwachte werpdatum met het bijvoeren van brok bij de ooien waarbij u een meerling verwacht. Bouw de brok langzaam op met 100-150g per week tot maximaal 750g per dag. Verdeel de brok over 2 porties per dag. Zorg voor voldoende lengte van de voerbak zodat dat alle ooien tegelijkertijd kunnen vreten. Ooien waarbij u 1-2 lammeren verwacht hebben genoeg aan 400g brok per dag in de laatste 4 weken voor aflammeren (Handboek schapenhouderij, 2002).
• Bied voldoende ruwvoer van goede kwaliteit aan (>850VEM/kg DS). Schapen zijn kieskeurige eters, dus voorkom broei of schimmel in de kuil/hooi (Handboek schapenhouderij, 2002).
• Voorkom stress rond de voerbak/hooiruif, maar ook bij omweiden, opstallen, bekappen, scheren in de laatste weken voor het aflammeren.
• Scheer schapen waarbij u een meerling verwacht. Een geschoren schaap kan haar warmte beter kwijt en neemt ongeveer 20% meer ruwvoer op. Om optimaal profijt te hebben van de extra voeropname moeten de dieren minimaal 5 weken voor het aflammeren geschoren worden.

Heeft u een schaap dat u verdenkt van slepende melkziekte, bel dan met de praktijk voor de behandeling. Mogelijk speelt ook melkziekte (een calcium tekort) een rol. Het onderscheid tussen melkziekte en slepende melkziekte is moeilijk te maken, de symptomen lijken erg op elkaar. De dierenarts kan bloed afnemen om dit onderscheid te maken en zo gericht een behandeling in te zetten.

De voorbereiding rondom aflammeren

Een goede voorbereiding is het halve werk. Zorg ervoor dat onderstaande producten in elk geval op tijd in huis zijn:

• Handschoenen
• Glijmiddel
• Ontsmettingsmiddel voor de omgeving en voor uzelf en de ooi
• Navelontsmettingsmiddel (Jodium)
• Lammersonde plus fles voor biesttoediening
• Kunstbiest of ingevroren koemelkbiest
• Booster voor zwakke lammetjes
• Warmtelamp
• Propyleenglycol en calcium voor zwakke ooien

Tip: met onze schapen-verlosbox bestelt u eenvoudig de belangrijkste artikelen

Aflammeren, het is zover!

Zonder hulp

De meeste lammeren kunnen zonder hulp geboren worden. Afhankelijk van de situatie zet u het schaap apart op het moment dat ze begint met aflammeren. Zorg dat ze goed contact houd met de koppelgenoten anders stopt ze mogelijk met aflammeren door de stress.

Lukt het niet de ooi apart te plaatsen zonder dat ze het contact met de groep verliest, of de ooi laat slecht zien dat moet werpen, laat haar dan in de groep aflammeren.

Verplaats de ooi met de lammeren pas na ongeveer 10 minuten nadat het laatste lam geboren is. Zo heeft de ooi tijd om de lammeren te ruiken en af te likken.

Met hulp

Wanneer moet u assisteren bij de lammerij? Dat blijft moeilijk in te schatten, maar als richtlijn kunt u aanhouden dat u in de volgende situaties moet assisteren:

• Als de geboorte van het eerste lam langer dan een uur duurt, nadat u de waterblaas heb gezien
• Als een ooi 10 minuten actief perst en er geen vordering zichtbaar is van het lam

Als u moet hulp verlenen

• Draag zelf altijd handschoenen
• Reinig de ooi aan de achterzijde met schoon water en daarin een ontsmettingsmiddel
• Gebruik voldoende glijmiddel
• Gebruik schone touwtjes en een schoon stropje

Na het aflammeren

Ook na het aflammeren, al dan niet met hulp, hebben de ooi en de lammeren aandacht nodig.

• Ontsmet zo snel mogelijk (liefst binnen een kwartier!) de navels met jodium.
• Controleer de eerste uren de lammeren goed op buikvulling en alertheid.
• Een lam dat geen of onvoldoende biest heeft gekregen zal geen goede buikvulling hebben en wordt vaak binnen enkele uren al wat sloom.
• Houd de ooi en haar lammeren 24-72 uur apart zodat ze goed kunnen binden en u zeker weet dat de lammeren goed drinken.

Vragen over het aflammeren of de zorg voor ooi of lam?

Schroom dan niet om contact op te nemen met A7 Noord dierenartsen. Onze dierenartsen staan 24/7 klaar voor uw schapen en andere dieren. Bel 0512 301 444