Onze huisdieren worden dankzij onze goede verzorging en verbeterde voeding steeds ouder. Gelukkig maar, want we willen natuurlijk onze huisgenoot zo lang mogelijk bij ons houden. Maar ouderdom komt wel met gebreken. Helaas geldt dit net als voor mensen ook voor onze huisdieren. Behalve lichamelijke problemen kunnen ook `geestelijke’ problemen ontstaan. De hersenen zijn net zo goed aan slijtage onderhevig als de rest van het lichaam. Het regelmatig stimuleren en prikkelen helpt om de hersenen actief te houden, maar toch verouderen ze hoe dan ook in de loop van de tijd.
Wat is dementie?
Dementie, oftewel cognitieve dysfunctie, is een aandoening waarbij de “persoonlijkheid” van uw hond of kat verandert. Het is een verouderingsproces waarbij schade optreedt aan de hersenen waar de patiënt uiteindelijk aan overlijdt. Bij de mens is bekend dat het geheugen, het beoordelings- en leervermogen verminderen. Ook het gedrag verandert.
Leeftijd en dementie
Dertig procent van de katten tussen de 11 en 14 jaar oud jaar ontwikkelt een gedragsprobleem. Bij katten van 15 jaar of ouder, laat meer dan de helft een verandering in gedrag zien.
Vanaf 4,5 jaar leeftijd zien we honden met verschijnselen van dementie, maar meestal begint het vanaf 7 jaar. De helft van de honden ouder dan 11 jaar vertoont gedragsveranderingen. Dit loopt op tot zeventig procent bij honden vanaf 15 jaar.
Symptomen dementie
- In de beginfase van dementie hebben honden voornamelijk slaapproblemen en gedragen zich sociaal onwenselijk. Later in het verloop van de ziekte, worden ze vaak onzindelijk en krijgen ze problemen met oriëntatie.
- De dieren maken minder contact met hun omgeving.
- Ze kunnen slomer worden of een depressieve indruk maken.
- Hun dag-en nachtritme verandert waardoor ze ’s nachts onrustig rond dolen en overdag veel slapen.
- Sommigen poepen of plassen in huis.
- Zowel minder poetsen als overdreven veel likken, valt vaak op.
- Honden zijn tijdens de wandeling vaak verward en “snappen” niet waar ze zijn, ze kunnen zelfs “verdwalen” in hun eigen huis.
- Sommigen gaan slechter eten.
Diagnose dementie
Het stellen van de diagnose dementie is alleen mogelijk als hersenweefsel microscopisch wordt onderzocht. Omdat dit niet kan bij het levende dier is de eerste stap om andere ouderdomsziekten uit te sluiten die de symptomen kunnen verklaren. Dit kan bijvoorbeeld door een goed lichamelijk en neurologisch onderzoek, bloed- en urineonderzoek of een MRI-scan.
Als andere ziekten zijn uitgesloten, komen we door het combineren van de verschillende symptomen tot een waarschijnlijkheidsdiagnose van dementie.
Behandeling dementie
Kunnen we iets doen om de symptomen te verlichten? De behandeling van dementie bestaat uit 2 hoofdzaken:
- Verandering in de voeding:
- Aanpassen van onze omgang met het dier.
Het combineren van deze twee behandelingen geeft het beste resultaat. Hoe eerder we met behandelen beginnen, hoe beter het resultaat. In slechts enkele gevallen is het gebruik van medicatie nodig en/of zinvol.
Geduld en aandacht
Net zoals bij dementerende mensen, is het aanpassen van de communicatie met ons huisdier belangrijk.
- Geduld, veel aandacht en een rustige benadering.
- Commando’s combineren met gebaren.
- Het verrijken van de omgeving.
- Uw huisdier actief houden is belangrijk.
Het veranderen van de huiselijke omgeving moeten we voorkomen. Soms kan het nodig zijn een (deel van de) kamer af te sluiten als het dier gedesoriënteerd is en verdwaald.
Voeding en dementie
Het geven van een goede voeding is een belangrijk onderdeel van de bestrijding van dementie.
Er zijn speciale “dementie”-voedingen voor de hond op de markt die verrijkt zijn met onder andere omega-3-vetzuren en anti-oxidanten. Voor de kat is er nog geen speciaal dementie-voer op de markt, maar lijken de “artrose”-diëten verbetering te geven.
Medicatie en dementie
Bij dieren met angstig gedrag kan medicatie (bv. Selgian®, Clomicalm®) in sommige gevallen verbetering geven. Enkel en alleen medicatie geven is niet zinvol.
Prognose dementie
Dementie is niet te genezen. We kunnen de ziekte enkel vertragen.